กระบวนกรชุมชน (Community Facilitators) จัดกระบวนการเพื่อสร้างความร่วมมือกับคนในชุมชนได้และดึงศักยภาพของผู้เรียนออกมาได้ กระบวนกรไม่ใช่เป็นคนไปสอน แต่เป็นผู้นำพา หรือเป็นผู้ที่อำนวยความสะดวกให้คนได้คุยกัน โดยเฉพาะการจัดกระบวนการให้กับคนในชุมชน ผู้ที่จะนำพาการพูดคุยได้ดีคือคนในชุมชนด้วยกัน เพราะจะเป็นคนที่เข้าใจลักษณะของคนในชุมชนตัวเอง รู้ว่าควรใช้การพูดแบบไหน เข้าใจบริบทหรือสิ่งที่คนในชุมชนแสดงออกมา รู้ลักษณะการตั้งคำถามที่จะสามารถดึงศักยภาพของคนในชุมชนออกมาได้
หลักสูตรกระบวนกรชุมชน ถอดจากคนที่เป็นกระบวนกรในชุมชนจริงๆ ที่ใช้ในการเตรียมคนที่จะมาทำงานร่วมกันในชุมชนไทยเบิ้งบ้านโคกสลุง เพราะการมีทักษะกระบวนกรที่เข้าใจชุมชน “เป็นเครื่องมือสำคัญในการที่จะทำให้คนได้พูดคุยกัน“
การเรียนรู้ที่สำคัญของกระบวนกรชุมชนคือต้องเรียนรู้กับคนที่เราทำกระบวนการให้ว่ามีลักษณะอย่างไรและกิจกรรมที่จะทำนำไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ได้หรือไม่ ต้องปรับแก้อย่างไรเพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนด ให้ความสำคัญกับผู้เข้าร่วม สังเกตพฤติกรรม ความรู้สึกที่แสดงออกมาตลอดกระบวนการ เมื่อบรรยากาศที่นำพาเป็นไปด้วยดี (ความรู้สึกของการเป็นพวกเดียวกัน) ผู้เข้าร่วมจะเปิดใจ พร้อมรับการเรียนรู้
สิ่งที่สำคัญที่สุดในการเรียนรู้หลักสูตรกระบวนกรชุมชนคือ การฝึกฝน การที่เราทำบ่อยๆและเอาใจใส่ การสังเกต การเปิดโอกาสให้เวทีมีช่วงเวลาที่ผ่อนคลาย การปล่อยช่องว่างให้คนได้พูดคุยกัน และการที่กระบวนกรเอาใจใส่ดูแลผู้เข้าร่วม เราจะได้สิ่งนั้นกลับมาจากผู้เข้าร่วมด้วย
หลักสูตรกระบวรกรชุมชนมีความสำคัญกับการทำงานเป็นทีม กลุ่ม องค์กร เป็นอย่างยิ่ง เพราะเป็นเครื่องมือสำคัญที่จะดึงศักยภาพทีมทำงานออกมา ทำให้งานในชุมชนเดินต่อไปได้อย่างมีคุณภาพ ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการนำร่วม เพราะทุกคนมีส่วนร่วมในการพูดคุย ทุกเสียงในองค์กรมีความหมาย เกิดการคุยที่นำความคิดของทุกคนมารวมกันให้ตกผลึกเป็นหนึ่งสิ่งที่มีคุณค่าและความหมายกับองค์กร ทุกคนรู้สึกว่าตัวเองเป็นเจ้าของร่วมกัน
